Demosfen haqqında məlumat

Demosfen kimdir?

Demosfen eramızdan əvvəl 384-322-ci illər arasında yaşamış yunan siyasətçisi və mütəfəkkiri idi. O, dövrünün əsas natiqlərindən biri hesab olunurdu. Demosfenin bu bəlağətli çıxışlarından Afinanın o dövrdəki siyasi, ictimai və iqtisadi həyatı haqqında mühüm məlumatlar əldə edilirdi.

Həyatı

Platon və Aristotelin çağdaşı olan Demosfen varlı bir qılınc ustasının oğlu olaraq dünyaya gəldi. Demosfen yeddi yaşında olanda atası vəfat etdi və oğluna böyük bir miras qoydu. Ancaq oğlanın qəyyumları bu vəziyyətdən istifadə edərək mənəvi dəyərlərə məhəl qoymadılar və kiçik Demosfenin mirasını öz mənfəətləri üçün istifadə etdilər. Beləliklə, Demosfen yetkinlik yaşına çatdıqda atasının mirasının çox cüzi bir hissəsi ona qaldı. Bu vəziyyətdə Demosfen öz haqqını qəyyumlarından almaq üçün məhkəməyə müraciət etməli oldu.

Demosfen atasının mirasını ondan oğurlayan varisi Afobusla məhkəmədə hesablaşmaq istəyirdi. Bu istək, onun özünü natiq kimi yetişdirməyə vadar etdi. O, uzun illər bunun üzərində çalışdı və bu iş onun gələcək siyasi həyatı və peşəsi üçün çox məhsuldar bir hazırlıq dövrü olub. Demosfen, o dövrdə miras işlərində əhəmiyyətli bir ad olan İsaiosu özünə məsləhətçi və təlimatçı seçdi və İsaios Demosfenə dəlil təqdim etməyi və düzgün mühakimə yürütməyi öyrətdi, bununla da Demosfen loqoqraf peşəsinə qədəm qoydu. Qədim Yunanıstanda loqoqraflar məhkəmə işi olan, lakin bu sahədə təcrübəsi olmayan insanlar üçün nitq mətnləri yazan insanlar idi. Bütün bu hazırlıqların sonunda Demosfen qəyyumlarına qarşı açdığı iddianı qazandı, lakin mirasını əldə edənə qədər bir sıra iddialara davam etməli oldu.

Əslində onun ehtirası o qədər böyük idi ki, yunan tarixçisi və bioqrafı Plutarx “Paralel Lives” əsərində Demosfenin səsini inkişaf etdirmək və nitq qabiliyyətini artırmaq üçün yeraltı iş otağı tikdiyini və bu otaqdan çıxmadan çalışa bilməsi üçün.saçının yarısını qırxdığını qeyd edir.

Demosfen və Natiqlik

Plutarx da həmin əsərində Demosfendə nitq qüsuru olduğunu bildirirdi. Bu hesaba görə, Demosfen danışarkən anlaşılmaz ifadələr işlədir, kəkələyən bir tələffüz edirdi. Plutarx bu qüsuru aradan qaldırmaq üçün Demosfenin ağzında çınqıllarla çıxışlar etdiyini, qaçarkən və ya nəfəsi kəsilərkən müxtəlif mətnlərdən oxuduğunu və bu qüsuru bu yollarla aradan qaldırdığını izah edir. Yenə deyilənlərə görə, Demosfen böyük bir güzgü qarşısında bu üsul və tətbiqləri təkrar edirdi.

Özünü təkmilləşdirmək üçün bütün bu səylərə baxmayaraq, Demosfen Assambleyadakı ilk ictimai çıxışında uğursuzluqla üzləşdi. O, parlamentdəki tamaşaçılar tərəfindən ələ salındı və lağ edildi. Demosfen, 363-cü ildə qəyyumlarından biri olan Afobus və digər iki nəfərə qarşı açdığı iddialarda çox az maddi təzminat qazana bilsə də, nitq strategiyalarını inkişaf etdirməkdə və müzakirə üsullarını öyrənməkdə böyük irəliləyiş əldə etdi. Demosfenin məhkəmədə söylədiyi nitqlərdən üçü Afobusa, ikisi Antenora qarşı çıxışı bu günə qədər gəlib çatmışdır.

Demosfen cəmi iyirmi yaşında ikən özünü yoxsul duruma düşdü. Zəif bədən quruluşu ənənəvi yunan gimnastikası məşqlərini almasına mane olurdu. Onun heç bir əl çevikliyi yox idi, hər hansı peşəyə sahib deyildi və ətrafı heç bir sahədə uğur qazana bilməyəcəyini zənn edirdi. Lakin o böyük ritorik istedada sahibdi. Dövrünün demokratik Afinasında bir işi mühakimə etmək və ya ittihamlardan özünü müdafiə etmək istəyən hər bir vətəndaş özü danışmalı idi. Təbii ki, hər bir vətəndaşın öz nitqini hazırlamaq və yazmaq bacarığı yox idi. Bu, belə vaxtlara nitq hazırlayan spikerlərin (loqoqrafların) ehtiyacına səbəb oldu. Demosfenin Afobusa qarşı məhkəmə nitqlərindəki məharəti loqoqrafa ehtiyacı olan varlı insanların diqqətini çəkdi. Beləcə Demosfen loqoqraf xidmətləri üçün yaxşı pul ödəyə bilən bir çox zəngin və güclü insanlarla işləməyə başladı. Bu, Demosfenin həyatı boyu davam edəcək karyerasının başlanğıcı idi.

Assambleya qarşısında ilk mühüm çıxışını edəndə Demosfen 30 yaşında idi. “Donanma nitqi” olaraq qeyd edilən bu çıxışda Demosfen afinalıları Fars padşahının Afinaya qarşı təhdidinə qarşı birləşməyə və güc toplamağa çağırır. O, çıxışında farsların mümkün hücumuna qarşı donanmanın gücləndirilməsinin vacibliyini vurğulayırdı. Demosfen Parlamentə Afinanın ilk hücumu etsə, ölkənin müttəfiqsiz qalacağını və hücum etməkdənsə, güclü bir şəkildə hücumu gözləməyi təklif etdi. Onun sözlərinə görə, Afina hücumu həyata keçirsəydi, bu, Yunanıstanın şəhər dövlətlərindən Afinaya mümkün olan hər hansı dəstəyi aradan qaldırardı. Ancaq farsların hücumuna güclü cavab verən bir afinalı Yunan şəhər dövlətlərinin dəstəyini alacaqdı. Bu nitqində Demosfen maliyyə planlaşdırma meylini də ortaya qoydu və yaradılacaq güclü donanma üçün varlılardan vergi toplamasında istifadə edilən üsula ətraflı yenidən baxılmasını təklif etdi.

Demosfen təxminən 30 il ərzində Makedoniyalı Filipin və onun oğlu Makedoniyalı İskəndərin hərbi qüdrətinə qarşı çıxmaq üçün Afina vətəndaşlarını bir araya topladı. Demosfenin 330-cu ildə karyerasını müdafiə edən “On the Crown” nitqi “dünyanın ən böyük natiqinin ən yaxşı çıxışı” olaraq adlandırılmışdır.

Ölümündən sonrakı əsrdə İsgəndəriyyə Kitabxanasının alimləri onun məşhur çıxışlarının əlyazmalarını diqqətlə redaktə etdilər.

Onun şöhrəti elə idi ki, Romalı tələbələr öz natiqlik təlimlərinin bir hissəsi kimi Demosfenin nitqlərini öyrənirdilər. Orta əsrlər və İntibah dövründə Demosfen adı bəlağətlə sinonim olaraq işlədilirdi.

Werner Jaeger kimi müasir alimlər Demosthenesin natiqlik bacarığı ilə həll etdiyi son dərəcə mürəkkəb siyasi məsələlərə işarə edərək, daha qərəzsiz bir perspektiv inkişaf etdirməyi təklif etdilər.

Demosfen şəxsiyyətinin və yaradıcılığının miqyasından asılı olmayaraq, o, hər dövrdə dünyanın ən böyük natiq-dövlət xadimlərindən biri hesab olunur.

Bənzər mövzular:

• Misir dövləti haqqında məlumat

Axtarış sözləri: demosfen haqqinda məlumat,demosfen haqqında məlumat,demosfen kimdir,demosfen natiqlik,Demosthenes