Azərbaycan mədəniyyətinin ən görkəmli simalarından biri olan Uzeyir Hacıbəyov yalnız ölkə daxilində deyil, bütün Şərq dünyasında musiqi sənətinin inkişafında böyük rol oynamışdır. O, ilk Azərbaycan operasının müəllifi, xalq musiqisinin görkəmli nümayəndəsi və müasir professional musiqinin banisi kimi tarixə düşüb. Onun yaradıcılığı Azərbaycan musiqisinin və milli kimliyinin formalaşmasında mühüm yer tutub.
Həyatı və Təhsili
Uzeyir Hacıbəyov 18 sentyabr 1885-ci ildə Şuşa qəzasının Ağcakənd kəndində anadan olub. İbtidai təhsilini molla məktəbində alıb, daha sonra Şuşa real məktəbində oxuyub. Musiqi həvəsi uşaqlıqdan yaranan Uzeyir xalq musiqisi ilə yaxından maraqlanıb.
1904-cü ildə Tiflisdəki Gori Müəllimlər Seminariyasına daxil olub və burada müəllim Zaxari Xandrikovdan musiqi dərsləri alıb. Təhsilini başa vurduqdan sonra Bakıda müəllimlik edib, eyni zamanda “Şərq-Rus” qəzetində jurnalist kimi çalışıb.
Yaradıcılığı və İnnovasiyaları
Uzeyir Hacıbəyovun ən böyük xidmətlərindən biri Azərbaycan operasının əsasını qoymasıdır. 1908-ci ildə tamaşaya qoyulan “Leyli və Məcnun” operası yalnız Azərbaycan üçün deyil, bütün Şərq üçün ilk opera əsəri idi. Bu əsərdə xalq muğamları ilə Qərb operasının ünsürləri uğurla birləşdirilib.
Digər məşhur əsərləri:
Sponsor Linklər
- “Əsli və Kərəm” (1912)
- “Şah Abbas və Xurşid Banu” (1912)
- “Koroğlu” (1937) – Azərbaycan operasının zirvəsi
- “Arşın mal alan” (1913) – dünyada ən çox səhnələşdirilən musiqili komediyalardan biri
Hacıbəyov həmçinin Azərbaycan milli himninin (1945), simfonik və kamera əsərlərinin müəllifidir.
Musiqişünaslıq və Pedaqoji Fəaliyyəti
Uzeyir Hacıbəyov Azərbaycan musiqisinin nəzəri əsaslarını işləyib hazırlamışdır. Onun “Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları” (1945) kitabı muğamların elmi təhlilinə həsr olunmuşdur. O, Bakı Musiqi Akademiyasının (indiki Uzeyir Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyası) təşkilatçılarından biri olub, bir çox görkəmli bəstəkarların yetişməsində rol oynayıb.
Mükafatları və İrsi
- Stalin mükafatı (1941, 1946)
- “Xalq artisti” adı (1938)
- “Sosialist Əməyi Qəhrəmanı” (1945)
- Bakı Musiqi Akademiyası, Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri və bir çox mədəniyyət ocaqları onun adını daşıyır.
Uzeyir Hacıbəyov 23 noyabr 1948-ci ildə Bakıda vəfat edib, Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.
Nəticə
Uzeyir Hacıbəyovun yaradıcılığı Azərbaycan mədəniyyətinin qızıl səhifəsidir. Onun əsərləri xalq musiqisi ilə klassik ünsürlərin sintezini təmsil edir və bu gün də dünyanın müxtəlif səhnələrində səslənir. O, yalnız bəstəkar deyil, həm də milli musiqi məktəbinin banisi, Azərbaycanın mədəni diplomatiyasının simvoludur.
Bənzər mövzular:
Axtarış sözləri: Uzeyir Hacibeyov haqqinda melumat, Üzeyir Hacıbəyov haqqında məlumat
