Dünyanın ƏNləri | Maraqlı faktlar

Dünyanın ƏNləri hər zaman insanlar tərəfindən böyük maraqla axtarılır və araşdırılır. Üzərində yaşadığımız dünya bir-birindən maraqlı və ecazkar yerlari, zəngin canlılar aləmi və təbiət ilə bənzərsizdir.

Mövzu başlıqları

Ərazisinə görə dünyanın ən kiçik ölkəsi

İtaliyanın Roma şəhəri ilə əhatə olunmuş Vatikan mikrodövlətdir və 0,44 km2 səth sahəsi ilə dünyanın ən cırtdan ölkəsidir.. Sadə bir müqayisə aparsaq, Türkiyənin ən kiçik rayonu olan İstanbulun Adalar rayonu Vatikandan 37 dəfə böyükdür.
Vatikan 1929-cu ildə katolik kilsəsi ilə İtaliya hökuməti arasında yaranan fikir ayrılıqları nəticəsində yaranıb.

Ərazisinə görə dünyanın ən böyük ölkəsi

Rusiya 17.098.250 km2 ərazini əhatə edir ki, bu da dünyanın ümumi torpaq kütləsinin təxminən səkkizdə birini təşkil edir. Rusiyaya məxsus ərazi bütün Antarktika qitəsindən böyükdür. Bundan əlavə, dünyanın ikinci ən böyük ölkəsi olan Kanadadan təxminən iki dəfə böyük olan Rusiya bütün Cənubi Amerika qitəsi qədər böyükdür.

Rusiya Federasiyası 85 federal departamentdən ibarətdir, ən böyüyü Yakutiyadır. Rusiyanın ümumi ərazisinin təxminən altıda birini təşkil edən Yakutiya, bir ölkə olsaydı, dünyanın səkkizinci ən böyük ölkəsi olardı.

Dünyanın ən çox əhalisi olan şəhəri

Çin dünyanın ən çox əhalisi olan ölkəsi olsa da, ən çox əhalisi olan şəhəri Çində deyil. Yaponiyanın paytaxtı Tokio təxminən 38 milyon əhalisi ilə dünyanın ən sıx məskunlaşdığı şəhərdir. Yüksək inkişaf etmiş, həm də izdihamlı şəhər olan Tokio dünyanın ən yaşana bilən şəhərlərindən biridir. Dünyanın ən təhlükəsiz şəhərlərindən biri olan Tokiyo həmçinin dünyanın ən bahalı şəhəridir. İmperator Sarayı -Yaponiya imperatoru və İmperatorluğunun iqamətgahı, Tokionun mərkəzində yerləşir.

SmartBee - Sponsor
SmartBee - Sponsor
Sponsor Linklər

Dünyanın ən böyük adası

Qrenlandiya, təxminən 2.166.000 km2 səth sahəsi ilə dünyanın ən böyük qeyri-kontinental adasıdır. Danimarkanın muxtar bölgəsi olan Qrenlandiya buzla örtülmüş bir adadır. Danimarka üç yüz il, Qrenlandiyaya nəzarət etmişdir və yalnız 21 iyun 2009-cu ildə müstəqilliyini qazanmışdır. Paytaxtı Nuuk olan Qrenlandiyanın əhalisi təxminən 56.000 nəfərdir. Ölkənin yalnız cənubunda yaşayış vardır.

Dünyada ən insanın çox məskunlaşdığı ölkə

Çin təxminən 1.452.000.000 əhalisi ilə dünyanın ən sıx məskunlaşdığı ölkədir. 1930-cu illərin sonlarında əhalisi 500 milyona çatan Çin, 1981-ci ildə 1 milyardı keçən ilk ölkə oldu. Çox qeyri-bərabər paylanmış Çin əhalisinin 95%-i ölkənin şərq hissəsində yaşayır. Ən yüksək əhali sıxlığı Şimali Çin düzənliyindədir, hər kvadrat kilometrə 800 nəfər.

Ən böyük canlı heyvan

Yer üzündə yaşayan ən böyük heyvan mavi balinadır (Balaenoptera musculus). Erkək mavi balinaların uzunluğu 25 metrə qədər, dişilər isə 27 metrə qədər ola bilər. Onun elmi olaraq qeydə alınmış ən böyük ölçüləri 33,5 metr hündürlükdə və 190 ton ağırlığındadır. Şimal yarımkürəsinin göy balinaları ölçülərinə görə Cənub yarımkürəsindəkilərdən kiçikdir. Kütləvi ovlanması ilə əlaqədar məhv olma təhlükəsi altındadır.

Dünyanın ən hündür nöqtəsi

Nepal və Çinin muxtar bölgəsi olan Tibet arasında yerləşən Everest dağının zirvəsi 8849 metr hündürlüyü ilə dünyanın ən yüksək nöqtəsi hesab olunur. Buzlaqlarla örtülü olan Everestin günəşli bir gündə gündüz orta temperaturu 35-40°, gecələr isə -30 ilə -40° arasında dəyişə bilir. “Ölüm zonası” adlandırılan Everestdən 8000 metrdən sonra alpinistlər üçün məşhur kəşfiyyat məntəqəsidir. Everestə dırmaşmaq başqa yerlərdə çoxlu alpinizm təcrübəsi, eləcə də təlim keçmiş Nepal bələdçisindən sağlamlıq, avadanlıq və sertifikat tələb edir.

Dünyanın ən dərin nöqtəsi

Marinana çökəkliyi Qərbi Sakit Okeanın yer səthinin ən dərin hissəsidir. Bu, Challenger Deep adlanan Yerin ən dərin nöqtəsini ehtiva edir. Təxminən 10.994 metr dərinliyi olan bu nöqtəyə çatmaq, dünyanın ən hündür nöqtəsi olan Everest dağına çatmaqdan qat-qat çətindir.

Dünyanın ən hündür şəlaləsi

Venesueladakı Anhel şəlaləsi hündürlüyü 979 metr yüksəkliyə sahib olmaqla dünyanın ən hündür şəlaləsidir. O, hündürlüyünə görə “Eyfel”dən düz 3 dəfə böyükdür. noyabr 1933-cü ildə amerikalı pilot Cimmi Anxel şəlalənin üzərindən uçuş həyata keçirərək şəlalənin varlığını insanlarla bölüşür və şəlalə onun adını daşıyır.

Dünyanın ən böyük səhrası

Böyük Səhra dünyanın ən böyük isti səhrasıdır. Bu həm də Antarktida və Arktikadan sonra üçüncü ən böyük səhradır. Mərkəzi və Şimali Afrikanı birləşdirən bu nəhəng səhranın ölçüsü təqribən 9.200.000 km2-dir. Sahara səhrasının ölçüsünü təsvir etməyin ən yaxşı yolu onun səthinin demək olar ki, dünyanın dördüncü ən böyük səth sahəsinə malik ölkəsi olan Çinlə eyni olmasıdır.

Sponsor reklam Tövsiyə Mövzular

Dünyanın ən böyük gölü

Xəzər dənizi təxminən 371.000 km2 səth sahəsi ilə dünyanın ən böyük gölüdür. Qərbdə Qafqaz dağları, şərqdə Orta Asiya çölləri ilə Avropa və Asiyanın kəsişməsində yerləşir. Şimal-qərbdən Rusiya, qərbdən Azərbaycan, cənubdan İran, cənub-şərqdən Türkmənistan, şimal-şərqdən Qazaxıstanla həmsərhəddir. Sadə dillə desək, Xəzər dənizinin ölçüsü Türkiyə ərazisinin yarısı qədərdir. Qlobal istiləşmə səbəbindən səthinin sahəsi kiçilməyə başlasa da, Xəzər hələ də dünyanın ən böyük gölü olaraq qalır.

Dünyanın ən uzun çayı

Dünyanın ən uzun çayı sayılan Nil çayının uzunluğu təqribən 6853 kilometrdir. Şərqi Afrikanın tropik iqlimindən şimala və Aralıq dənizinə axan çay 11 ölkədən keçir: Tanzaniya, Uqanda, Ruanda, Burundi, Konqo Demokratik Respublikası, Keniya, Efiopiya, Eritreya, Cənubi Sudan, Sudan və Misir.

Dünyanın ən böyük okeanı

Dünyanın ən böyük okeanı təxminən 165.200.000 km2 sahəsi olan Sakit Okeandır. Dünyadakı suyun yarısından çoxunu təşkil edən Sakit Okean yer üzündəki bütün qitələri əhatə edəcək qədər böyükdür. Sonrakı ən böyük okean olan Atlantik Okeanından iki dəfə böyük olan Sakit Okeanın orta dərinliyi 4000 metrdir.

Dünyanın ən böyük qitəsi

Asiya dünyanın ən böyük qitəsidir və dünya quru ərazisinin təxminən 30%-ni əhatə edir. O, həm də dünyanın ən sıx məskunlaşdığı qitədir və dünya əhalisinin cəmi 60%-ni təşkil edir. Təxminən 44.580.000 km2 səth sahəsinə malik olan Asiya qitəsi həm də dünyanın ən yüksək və ən aşağı nöqtələrinə ev sahibliyi edir. Bundan əlavə, bu qitə Afrika (54) və Avropadan (47) sonra ən çox ölkəyə (45) malik olan qitədir.

Dünyada ən çox danışılan dil

Bir çox insan ingilis dilinin dünyada ən çox danışılan dil olduğunu düşünür. Amma əslində Çin birinci gəlir. Bunun səbəbi Çinin böyük əhalisidir. Dünyada Çin dilində danışanların sayı 1 milyar yarımdan çoxdur. İkinci yerdə olan ingilis dilində danışanların sayı 500 milyondan çoxdur.

Dünyanın ən hündür binası

Burj Xəlifə 828 metr hündürlüyə malikdir və dünyanın ən hündür binasıdır. Tikintisinə 2004-cü ildə başlanan bu nəhəng göydələn 2009-cu ilin yanvarında açılıb. Əsl adı Burj Dubay olan Bürc Xəlifənin tikintisinə təxminən 1,5 milyard dollar xərclənib. 162 mərtəbəli “Bürc Xəlifə”də 54 lift var və bu liftlər saatda 60 kilometr sürətlə binanın zirvəsinə 2 dəqiqəyə çatır.

Dünyanın ən uzun körpüsü

Danyanq-Kunşan körpüsü 164,8 kilometr uzunluğu ilə dünyanın ən uzun körpüsüdür. 2011-ci ilin iyununda açılan körpünün dəyəri təxminən 8,5 milyard dollardır. Çinin Jiangsu əyalətində Şanxay və Nankin arasında yerləşən bu körpü Pekin-Şanxay sürətli dəmir yolunun bir hissəsidir.

Dünyamızın ən uzun asma körpüsü

18 mart 2022-ci ildə istifadəyə verilən 1915 Çanaqqala körpüsü 2023 metr uzunluğu ilə dünyanın ən uzun asma körpüsü oldu. Çanaqqala boğazı üzərində nəqliyyata açılan nəhəng asma körpü Türkiyənin Asiya və Avropa torpaqlarını birləşdirmək üçün tikilib. 1915-ci il Çanaqqala körpüsündən əvvəl Yaponiyadakı Akashi Kaikyo körpüsü 1991 metr uzunluğu ilə dünyanın ən uzun asma körpüsü kimi tanınırdı.

Dünyanın ən kiçik heyvanı

Dünyanın ən kiçik heyvanı 1979-cu ildə avstraliyalı alimlər tərəfindən 32 balıqla birlikdə kəşf edilib. Bu balığın elmi adı “schindleria brevipinguis” kimi tanınır. Dünyanın ən kiçik heyvanı olan balığın standart uzunluğu 7,7 mm, çəkisi isə təxminən 1 milliqramdır. Bu çox kiçik balığın orta ömrü 2 ay olduğu üçün pulcuq və diş çıxmaz. Schindleria brevipinguis, digər balıqlar kimi, yumurta qoyaraq çoxalır və duzlu suda yaşayır.

sponsor 3

Dünyanın ən dərin gölü

Rusiyadakı Baykal gölü dünyanın ən dərin gölü kimi tanınır, ən dərin nöqtəsi 1637 metrdir. Sibirin mavi gözü kimi tanınan Baykal gölü təqribən 31.722 km2 sahəyə malikdir və dünyanın şirin su ehtiyatlarının 20%-ni təşkil edən dünyanın ən dərin gölüdür.

Bənzər mövzular:

Maraqlı suallar

Axtarış sözləri: dunyanin en hundur binasi, dunyanin en boyuk heyvani hansidir, dünyada ən kiçik ölkə hansıdır, dünyanın en derin yeri, dunyanin enleri, dünyanın ən böyük okeanı